Taalstructuren die denken inkapselen
- jorritstevens
- 5 jun
- 2 minuten om te lezen
Bijgewerkt op: 1 dag geleden
“Wat als het probleem niet in de organisatie zit, maar in de taal waarmee we erover spreken?”
Inleiding
Sommige uitspraken klinken logisch, professioneel zelfs. Ze worden dagelijks uitgesproken in vergaderingen, strategische sessies of coachingstrajecten. Maar onder die helder klinkende taal schuilt iets verraderlijks: een structuur die het denken zélf inkapselt.
In Denkadviseren zijn we alert op: taalstructuren die bepalen wat gedacht kan worden. En dus ook: wat niet meer gedacht mag worden.
Casus
Een directeur zegt tegen zijn directieteam:
“We moeten dit eerst goed laten landen voordat we verder kunnen.”
De denkadviseur reageert eerst met een mededeling en stelt dan twee vragen:
“Landen suggereert dat het nu nog in de lucht hangt. Is dat inderdaad hoe jullie het voelen? "(stilte)
De groep is even stil. Iemand zegt:
“Misschien eerder… dat het al geland is. Alleen niet op de plek waar we dachten.”( pauze) “Of dat er nooit een ideale landingsplek komt. En dat we nu al moeten handelen. Het blijft inderdaad anders maar in de lucht hangen en volgens mij, wil niemand dat hier. We moeten ermee aan de slag.”
Een eenvoudig zinnetje (“laten landen”) blijkt een structuur die stilstand legitimeert, twijfel verpakt als wijsheid, en handelen uit de weg gaat - in tegenstelling tot wat men wenst: de taal werkte even tegen.
Waarom dit ertoe doet
Veel taal in organisaties klinkt als een vanzelfsprekendheid. Maar die vanzelfsprekendheid is geen neutrale beschrijving — het is al een sturing. Taal stelt grenzen aan het denken, vaak zonder dat we het merken.
En dus ook aan handelen. Aan verantwoordelijkheid. Aan betekenisgeving.
Als we blijven spreken in geaccepteerde formules als:
“Ze zijn er nog niet klaar voor”
“Het is belangrijk dat dit eerst gedragen wordt”
“We willen het organisch laten groeien”
…dan bouwen we soms muren van woorden. Terwijl we op zoek zijn naar bruggen van betekenis.
Denkadviseren betekent: woorden openbreken, een ander taalspel spelen
Een denkadviseur stelt geen standaardvragen. Hij luistert naar de grammatica. Welk talig patroon wordt hier herhaald? Wat doet dat met hoe we denken?
“Moeten we dit eigenlijk wel laten landen?” is geen semantische vraag. Het is een filosofisch hefboompunt.
Open ruimte voor anders denken
Wanneer we door die taalstructuren heen prikken, ontstaat iets bijzonders: Niet meteen een oplossing. Maar ruimte. Om anders te denken. Anders te spreken. Anders aanwezig te zijn.
Wil je zelf leren denken met en in taal?
Wil je Poly-Paradigmatisch Denken (PPD) leren?
Wil je zelf leren adviseren bij het denkwerk en taalspel in management en organisaties?
In Denkadviseren luisteren we niet alleen naar wat er gezegd wordt,maar naar de taal die het denken bepaalt.Door taalpatronen te bevragen, ontstaat ruimte voor anders denken — en anders handelen.
De Leergang Denkadviseren start op 11 september 2025.Misschien wordt dit de laatste editie.
Vraag vrijblijvend een intakegesprek aan. Je bent welkom.
Comments